در ادامه داستان ضرب‌المثل‌ها، این بار به سراغ یکی از ساده‌ترین و پرکاربردترین ضرب المثل های فارسی می‌رویم: از تو حرکت از خدا برکت. در این مطلب بررسی می‌کنیم که این ضرب المثل ریشه در چه داستانی دارد و معنی و معادلش در زبان‌های دیگر چیست.
‌

داستان ضرب المثل از تو حرکت از خدا برکت

نقل است پیرمرد ساده لوحی چون شنیده بود خدا روزی رسان است، تصمیم گرفت به مسجدی برود و فقط به دعا بپردازد. او معتقد بود خدا در هر صورت روزی‌اش را می‌رساند. بنابراین از صبح به مسجد رفت و در کنجی مشغول به دعا و عبادت شد. چون نزدیک ظهر شد، از خدا خواست شکمش را به طریقی سیر کند.

اما ساعت‌ها گذشت و خبری از روزی نشد. شب هنگام، زمانی که پیرمرد از گرسنگی کم‌توان شده بود، درویشی به مسجد آمد و مشغول خوردن شام شد. پیرمرد به خیال این که روزی‌اش از طرف خدا رسیده منتظر ماند تا آن درویش غذایش را با او قسمت کند. اما درویش بی‌آن که متوجه حضور پیرمرد گرسنه باشد، غذا را به نیمه رساند. پیرمرد که داشت ناامید می‌شد، سرفه‌ای کرد و در این حال درویش متوجه حضور او شد. و چون وضع پیرمرد را دید، غذایش را با او قسمت کرد.

پیرمرد داستانش را با درویش در میان گذاشت. و درویش به او گفت: «اگر سرفه نمی‌کردی من چگونه می‌توانستم متوجه حضورت شوم. سرفه تو کاری بود که تو کردی و باعث شد روزی خدا به تو برسد.»
‌

‌

معنی ضرب المثل از تو حرکت از خدا برکت

بنا بر داستانی که نقل کردیم، ضرب المثل از تو حرکت از خدا برکت به این معنی است که اگرچه خدا روزی رسان است اما روزی‌اش را وقتی نصیبت می‌کند که خودت قدمی پیش گذاشته باشی و حرکت و تلاشی کرده باشی. این ضرب المثل را می‌توان برای آن دسته از افرادی به کار برد که بدون هیچ گونه کار و تلاشی انتظار روزی از طرف خدا را دارند.

شرط لازم دستیابی به هدف این است که خودت آستینی بالا بزنی و قدمی پیش بگذاری. و شرط کافی برای رسیدن به آن شاید «خواستن از ته دل» باشد، چرا که خواستن توانستن است!
‌

ضرب المثل از تو حرکت از خدا برکت در جاهای دیگر

جالب است بدانید که ضرب المثل از تو حرکت از خدا برکت به شکل‌های مختلفی در زبان‌های دیگر هم استفاده می‌شود. مثلاً در زبان انگلیسی God helps those who help themselves به معنی این است که «خدا به کسانی کمک می‌کند که عاملیت دارند و کار می‌کنند». و در زبان فرانسه Aide-toi, le ciel t’aidera به معنی این است که «به خودت کمک کن تا خدا بهت کمک کند.»

در قرآن شاید نزدیکترین آیه به معنای این ضرب المثل آیه 11 سوره رعد باشد: «خدا حال هیچ قومی را دگرگون نخواهد کرد تا زمانی که خود آن قوم حالشان را تغییر دهند».
‌

همچنین ببینید:

داستان ضرب المثل کار نیکو کردن از پر کردن است

داستان ضرب المثل تو نیکی میکن و در دجله انداز
‌